Carnaval is het uitbundige volksfeest van Nederland, dat dit jaar gevierd wordt van 3 t/m 5 maart. Oorspronkelijk alleen voorkomend in het zuiden, maar tegenwoordig wordt carnaval ook gevierd in andere delen van het land. Ga jij dit jaar carnaval vieren? Wij hebben alle feitjes, weetjes en trends voor je op een rijtje gezet, zodat jij helemaal voorbereid aan carnaval kan beginnen.
Carnaval wordt vanouds gevierd als het feest voordat je gaat vasten. Tijdens dit katholieke feest, waarbij de zuiderlingen zich verkleden en ontsnappen aan het strenge oog van een ander, kun je doen en laten wat je wilt voor drie dagen lang. Maar over die drie dagen is enige discussie bij veel carnavalsvierders. Officieel begint carnaval op een zondag en duurt het drie dagen. Veel steden beginnen echter al op vrijdag of zaterdag met optochten en feesten. En in enkele dorpen en steden kan je zelfs al op donderdagavond helemaal los gaan. Waarom? Gewoon omdat het kan! Dinsdagavond is wel vaak de laatste avond van carnaval. Vanuit het katholieke geloof is dit de vastenavond. Om middernacht breekt de vastentijd van 40 dagen aan, tot Pasen.
De voorbereidingen van carnaval beginnen echter al op 11 november, door carnavalsvierder de elfde van de elfde genoemd. Op deze dag, ook wel gekkendag, kiest de raad van elf de Prins Carnaval van dat jaar. Prins Carnaval neemt met carnaval samen met zijn raad de stad of het dorp over waar zij carnaval vieren. Dit gebeurt doordat de sleutel van de gemeente wordt overgedragen aan de prins. Tijdens carnaval zijn er leuke feesten, optochten en kroegentochten. Iedereen dost zich voor dit feest helemaal op en draagt de leukste carnavalskleding. Of je nu verkleed gaat als clown, piraat of superheld, iedereen heeft een leuke outfit waarin hij of zij helemaal los kan gaan. Het feest begint vaak al vroeg in de middag en gaat door tot in de late uurtjes.
Oeteldonk, Kruikenstad, Kielegat, Heikneuterrijk, Knotsenburg, Trekkersgat, steden en dorpen krijgen tijdens carnaval een echte carnavalsnaam. In Limburg wordt er vaak een limburgs dialect gebruikt; Maastricht wordt bijvoorbeeld ‘Meestrech’ genoemd. Maar in Brabant is het de traditie om steden een hele andere naam te geven, zoals Lampegat (Eindhoven), Kielegat (Breda) en Oeteldonk (Den Bosch). Ook in de rest van het land zet deze traditie zich voort. Amersfoort, waar ze ook carnaval vieren, wordt bijvoorbeeld Trekkersgat genoemd. De namen van deze steden en dorpen gaan vaak al lang terug! Kruikenstad (Tilburg) bestaat in 2019 bijvoorbeeld 100 jaar. Dit wordt dan ook groots gevierd.
In veel steden en dorpen is er tijdens carnaval een carnavalsoptocht. De carnavalsoptocht is vaak het hoogtepunt van carnaval. De stoet van mooi versierde wagens en mensen is het een groot feest. Veel carnavalsverenigingen beginnen al maanden van tevoren met het bouwen van een carnavalswagen. Met een stalen frame, papier machee en de gekste kleuren maken deze verenigingen de mooiste wagens. Na de optocht worden er dan ook vaak prijzen uitgereikt aan de vereniging met de mooiste carnavalswagens en leukste loopgroepen.
En ook ‘s avonds zijn er carnavalsoptochten, lampjes optochten worden ze ook wel genoemd. In Brabant kun je enkele prachtige verlichte optochten bewonderen. Op zaterdag in Standdaarbuiten, Loosbroek en Boxmeer, op zondag in Berghem en op dinsdag in Dongen en Biezenmortel.
Alaaf! is het vrolijke woord dat tijdens carnaval als begroeting gebruikt wordt. Het wordt tijdens carnaval ook gebruikt als proost, bij een glas alcohol of als vrolijke uitroep. Alaaf! is bekend geworden omdat de Maastrichtenaren het gebruikte tijdens carnaval, maar het komt oorspronkelijk uit Keulen. Hier wordt Alaaf! al gebruikt vanaf de achttiende eeuw. Maar niet overal in Brabant, zoals vele niet-Brabanders en -Limburgs denken wordt het roepen van Alaaf gebruikt. In Den Bosch gebruiken ze dit namelijk niet. La Place maakte vorig jaar nog een fout om op een reclamebord met worstenbroodjes in koeienletters ‘Alaaf!’ te zetten. Dit zorgde voor veel ophef in Den Bosch. Echter, groeten delen van Brabant en Limburg gebruiken deze groet wel. In West-Brabant gebruiken ze ‘Agge mar leut et’, wat als je maar plezier hebt, betekent.
De vraag die je een paar weken tot maanden voor carnaval al wakker kan houden: hoe ga ik dit jaar verkleed? Veel vriendengroepen gaan verkleed als eenheid of team, maar ook zien we veel duo’s terug. Wat vaak een trend is is om mee te gaan met de actualiteit. Zo zullen in 2019 veel Brabanders verkleed gaan als de overvallers uit de Spaanse serie ‘la casa de papel’ of als de cheerleaders uit de serie ‘Riverdale’. Daarnaast is het altijd leuk om zo groot mogelijk uit te pakken. Ga bijvoorbeeld met heel je vriendengroep als stoere cowboys op paard of vrolijke hippies.
Ga jij carnaval vieren in Oeteldonk (Den Bosch) laat dan je carnavalspakje maar thuis. Een echte Oeteldonker gaat namelijk niet verkleed maar draagt een boerenkiel. Deze is vaak versierd met kikkers en rood-wit-gele accenten. Zonder kiel, maar verkleedpakje, kom je in Den Bosch sommige kroegen niet eens binnen.
Carnaval staat naast de uitbundige verkleedpakjes en leuke optochten bekend om zijn muziek. Ieder jaar worden er nieuwe nummer uitgebracht. Carnavals nummers worden vaak op een bekend deuntje gemaakt en in het Brabant of Limburgs ingezongen. Ga jij dit jaar carnavallen? Leer dan deze nummers maar alvast uit je hoofd, zodat je die straks heel hard mee kan lallen:
We wensen je heel veel plezier tijdens carnaval 2019!
